Dobiegła końca 10. jubileuszowa edycja programu Eco-Miasto zorganizowana pod hasłem „Miasta. Ludzie. Przyszłość.”. W ramach obchodów dziesięciolecia, 10 października 2023 r. odbyły się w Warszawie: konferencja w Centrum Nauki Kopernik i uroczysta gala konkursu Eco-Miasto. Wydarzenia dały okazję do wysłuchania inspirujących wystąpień i dyskusji na temat zielonej transformacji i roli mieszkańców w budowaniu przyjaznych miast, odpornych na wyzwania przyszłości. Przyznane zostały nagrody i wyróżnienia w konkursie dla samorządów zaangażowanych w zrównoważony rozwój miast. Organizatorami programu Eco-Miasto są UNEP/GRID-Warszawa i Ambasada Francji w Polsce.
W mijającej dekadzie, program stanowił platformę dla dyskusji na temat kształtowania polskich miast tak, aby stawały się ośrodkami przyjaznymi dla ludzi, tworzenia jak najlepszych warunków do życia, pracy i rekreacji oraz kierunków stymulowania rozwoju miast, aby mogły one sprostać rysującym się wyzwaniom społeczno-ekologicznym. Cele popularyzacji zrównoważonego rozwoju miast, program realizował poprzez doroczne działania takie, jak konferencja i konkurs, ale także przez ekspercką publikację i warsztaty, inspirując wymianę doświadczeń pomiędzy samorządami, zachęcając do innowacji i nawiązywania współpracy między społecznościami miast i lokalnym biznesem.
Miasta. Ludzie. Przyszłość.
Konferencja Eco-Miasto 2023 "Miasta. Ludzie. Przyszłość." była punktem kulminacyjnym jubileuszowej, 10. edycji projektu Eco-Miasto. Podczas wydarzenia zwrócono uwagę na to, jak istotne jest międzysektorowe współdziałanie, ale także umiejętne pobudzanie zaangażowania w aktywność na rzecz globalnego klimatu i dobra wspólnego w wymiarze lokalnym. — Żyjemy w trudnych czasach. W czasach ogromnych wyzwań planetarnych, ale też wyzwań geopolitycznych, w czasach utraty bioróżnorodności, kryzysów: klimatycznego, wodnego, zanieczyszczeń środowiska, surowcowego. W tym czasie miasta stanowią integralną część naszego krajobrazu i to właśnie tu mamy szansę zmierzyć się z tymi problemami, ale też tworzyć rozwiązania. W tej edycji skupiamy się właśnie na tym aspekcie życia miast. — powiedziała otwierając wydarzenie Maria Andrzejewska, dyrektor generalna UNEP/GRID-Warszawa. Swoje wystąpienie zakończyła apelem — Stwórzmy lepszą przyszłość dla naszych miast i naszej planety!
W wystąpieniach otwierających konferencję nawiązano także do wartości współpracy w wypracowaniu efektywnych sposobów reagowania na szybko zachodzące zmiany. Magdalena Młochowska, dyrektor koordynator ds. zielonej Warszawy, reprezentująca Urząd m. st. Warszawa — współorganizatora wydarzenia, odniosła się do tematu konferencji wskazując na jego praktyczny wymiar. — Wnioski z rozmów z mieszkańcami pokazują nam, że żeby ludzie byli szczęśliwi, konieczne są inwestycje w ekologię. Te cele zaczynają się wzajemnie widzieć. Ale nikt nie zrobi tych zmian samemu. Potrzebujemy innych. Jako samorządy robimy wszystko, żeby osiągnąć neutralność klimatyczną, jednak krytyczna jest współpraca na poziomie rządowym. Konieczne jest zaangażowanie indywidualnych osób, ale też przedsiębiorcy w tę zmianę muszą się zaangażować — przekonywała.
Przesłanie niezwykle ważnej roli mieszkańców we wspólnym zadaniu mierzenia się z wyzwaniami klimatycznymi przekazała Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa. Reprezentujący Ministerstwo Klimatu i Środowiska dyrektor Departamentu Spraw Międzynarodowych, Marcin Białek przyznał, że obecne na wydarzeniu duże grono osób zaangażowanych w politykę miejską jest zapowiedzią współpracy w zakresie rozwoju miast i związanego z nim procesu legislacyjnego.
Rewolucja bliskości
Według GUS (2020), 60% ludności Polski mieszka dzisiaj na terenach zurbanizowanych. Szacuje się też, że do 2050 r. prawie 85%. Europejczyków będzie mieszkać na miastach. Obszary miejskie są terenami najszybszego rozwoju, ale procesy urbanizacyjne potęgują podatność na zagrożenia związane ze zmianą klimatu. Na całym świecie najszybszy wzrost podatności na zagrożenia i narażenia miast występuje w miastach i osiedlach, w których zdolności adaptacyjne są ograniczone. Także, notowane w ostatnich latach następujące po sobie w szybkim tempie rekordy pomiarów temperatury i coraz częstsze ekstrema pogodowe, uświadamiają mieszkańcom pilną potrzebę modernizacji, aby przygotować miasta na nadchodzące wyzwania.
Wobec takich wyzwań stojących przed miastami, prof. Carlos Moreno, dyrektor Katedry Przedsiębiorczości i Innowacji Uniwersytetu Panthéon-Sorbonne i gość specjalny konferencji zadał pytanie o zmiany w życiu codziennym mieszkających w miastach ludzi. W wykładzie „Miasta przyszłości dla dobra ludzi i planety” szczegółowo omówił ideę miast jako ośrodków bliskości, którą w kontekście miast należy rozumieć jako zarówno przestrzeń fizyczną, jak i międzyludzką, gdzie układ przestrzenny umożliwia nam osobisty rozwój w interakcji z innymi. — Co miesiąc, co kwartał, co rok, krzywe temperatur się zmieniają i widzimy, że najcieplejsze miesiące to te ostatnie. To musi nas niepokoić. Miasta stanowią problem, ale miasta niosą też rozwiązania. I tak naprawdę, musimy je znaleźć w miastach, bo w miastach żyjemy. I tutaj wlaśnie Eco-Miasto odgrywa ważna rolę, ponieważ mówimy o miastach zrównoważonych, gdzie musimy godzić styl życia ze środowiskiem naturalnym.— przekonywał profesor Moreno.
Podczas konferencji, uczestnicy mieli możliwość wysłuchania dwóch debat. Pierwsza dyskusja pt „Zielona transformacja miast w czasach wyzwań—efektywność energetyczna”, poświęcona była kooperacji jaką podejmują miasta aby wspólnie osiągać cele neutralności klimatycznej; druga, „Miasta przyszłości (przyjazne) dla ludzi, ludzie dla miast” dedykowana była rozwiązaniom organizacyjno- planistyczno- technicznym oraz partycypacji społeczeństwa w procesie podejmowania strategicznych decyzji.Ważną częścią wydarzenia, były również trzy sesje MIASTA, LUDZIE i PRZYSZŁOŚĆ.
